نحوه مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل

بهبود سکته مغزی می‌تواند یک فرآیند طاقت فرسا برای فرد بیمار باشد. زیرا آسیب‌های ناشی از سکته‌ی مغزی منجر به عوارض روحی و روانی متعددی می‌شود که روند بهبود پس از سکته را دشوار می‌کنند. سکته مغزی بعد از زوال عقل دومین علت ناتوانی است. 

با حمایت مناسب مراقبان و خانواده  از بیماران سکته مغزی، آنها می‌توانند بر این موانع غلبه کنند. برای مواظبت از بیمار سکته مغزی باید شرایط و نیازهای او را درک کنید. قبل از ترخیص بیمار کادر درمان، راهنمایی‌های لازم جهت مراقبت‌های بهداشتی و یک برنامه‌ی کلی از مواردی که در فرآِیند بهبود باید رعایت کنید، به شما ارائه می‌دهند. اما توجه داشته باشید که نوع نگهداری از بیمار سکته مغزی به میزان آسیب ناشی از سکته بستگی دارد. بنابراین مراقبت از یک بیمار سکته مغزی به دانش کافی نیاز دارد. در ادامه با ما باشید، تا دانش خود را برای مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل ارتقا دهید.

سکته مغزی چیست؟

سکته مغزی بر اثر بسته شدن جریان خون در بخشی از مغز اتفاق می‌افتد. که این اتفاق رساندن اکسیژن و مواد غذایی به مغز را با مشکل مواجه می‌کند. در این فرآیند سلول‌های مغزی در عرض چند ثانیه نابود می‌شوند و در نتیجه به مغز آسیب می‌رسد. برای کاهش آسیب‌های مغزی یا جلوگیری از عواقب بعد از سکته باید فردی را که دچار علائم سکته است، سریعا به بیمارستان منتقل کنید.

جالب است بدانید! آمار سکته مغزی در مردان بیشتر از زنان است.

انواع سکته مغزی

نوع سکته مغزی، بر روند درمان تاثیر بسزایی دارد. سه نوع سکته مغزی وجود دارد که عبارت‌اند از:

سکته مغزی ایسکمیک

با توجه به آمار حدود ۸۷ درصد از سکته‌های مغزی از این نوع هستند. در سکته ایسکمیک جریان خون شریانی در بخشی از مغز که محل تامین اکسیژن و مواد غذایی به سلول‌های مغزی است، با لخته‌های خونی بسته می‌شوند.

سکته مغزی هموراژیک

بر اثر سوراخ یا پاره شدن یک شریان در مغز سکته مغزی هموراژیک رخ می‌دهد. خونریزی از رگ آسیب دیده در مغز، سبب وارد شدن فشار بیش از حد و یا آسیب به سلول‌های مغزی می‌شود. سکته هموراژیک را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد. سکته مغزی سالمندان

• خونریزی داخل جمجمه‌ای:

خونریزی داخلی یکی از شایع‌ترین اتفاقات در سکته مغزی هموراژیک است. این امر بر اثر پاره شدن یک شریان در مغز و جمع شدن خون در بافت‌های اطراف ایجاد می‌شود.

• خونریزی ساب‌آراکنوئید:

این نوع خونریزی در سکته مغزی هموراژیک در فضاهای بین مغز و بافت پوشاننده رخ می‌دهد. لازم به ذکر است که این نوع شیوع کمتری در بین بیماران سکته مغزی دارد.

سکته مغزی ایسکمی مغزی گذرا

برخی سکته ایسکمی مغزی گذرا را سکته ناقص نیز می‌نامند. زیرا با انواع دیگر سکته مغزی تفاوت‌هایی دارد. در این نوع سکته مغزی، جریان خون مغز به صورت موقت و در مدت زمانی کوتاه بسته می‌شود. از سکته ایسکمی مغزی به آسانی عبور نکنید. زیرا می‌تواند هشداری برای وقوع سکته مغزی کامل در آینده باشد.

علائم هشدار سکته مغزی

لازم به ذکر است که سکته مغزی به سرعت و در عرض چند ثانیه برای یک فرد اتفاق می‌افتد. اما با دانستن علائم آن و مراجعه سریع به پزشک، می‌توانید عواقب سکته مغزی را کنترل کنید. موارد زیر، شایع‌ترین علائم در وقوع سکته مغزی هستند.

• بی حسی ناگهانی صورت، بازوها یا پاها
• سردرگمی ناگهانی یا مشکل در حرف زدن یا درک صحبت دیگران
• دوبینی یا تاری دید ناگهانی خرده‌ فروشی چیست؟
• مشکل ناگهانی در راه رفتن، سرگیجه، از دست دادن تعادل یا هماهنگی
• سردرد شدید ناگهانی و بدون علت شناخته شده

مشکلاتی که بیماران سکته مغزی با آن دسته و پنجه نرم می‌کنند

در سطح جهانی سکته مغزی دومین عامل مرگ در بالای ۶۰ سال و پنجمین علت مرگ در افراد ۱۵ تا ۵۹ سال است.

اکثر بازماندگان سکته مغزی به دلیل آسیب‌های جسمی و روانی ناشی از این اتفاق، چالش‌های مختلفی را در زندگی و انجام کارهای روزمره خود تجربه می‌کنند. البته اغلب آسیب‌ها با گذشت زمان و  درمان‌های توانبخشی بهبود می‌یابند. این عوامل، پرستاری از بیمار سکته مغزی در منزل را برای خانواده سخت می‌کند. در ادامه بخشی از اختلالات و چالش‌هایی که بیماران سکته مغزی در طول زندگی پس از سکته با آن رو به رو می‌شوند، را مرور می‌کنیم.

شرایط فیزیکی بیمار بعد از سکته مغزی

• ضعف، فلج، اختلال در برقراری تعادل.
• بی حسی، درد، احساس سوزش یا گزگز در بدن.
• احساس خستگی مداوم.
• لمس شدن یک طرف بدن، در مواردی ممکن است شخص دست یا پای خود را احساس نکند.
• بی اختیاری و مشکلات گوارشی.
• اختلال در گفتار، خواندن یا حتی نوشتن.
• مشکل در بلع
• مشکلات حافظه
• مشکلات بینایی

شرایط روحی و روانی بیمار بعد از سکته مغزی

• نوسانات خلقی (گریه و خنده بدون دلیل)
• احساس اضطراب، نگرانی، بدبینی و ناامیدی
• فکر کردن به مرگ
• از دست دادن انرژی
• افزایش یا کاهش اشتها
• اختلال در خواب
• مشکلاتی در تمرکز، به خاطر سپردن موضوعات، تفکر و تصمیم گیری
• مشکلات جنسی

نحوه نگهداری از بیمار سکته مغزی در منزل

هیچ چیز مراقبت از بیمار سکته مغزی را سهل و آسان نمی‌کند. مطالعه و درک عوارض ناشی از سکته مغزی به شما در روند نگهداری از بیمار کمک بسیاری می‌کند.مراقب گرامی این مقاله راهنمای شما در پرستاری از بیمار سکته مغزی در منزل است. در ادامه چگونگی نگهداری از بیمار سکته مغزی در منزل را بررسی می‌کنیم. پس تا انتها همراه ما باشید.

۱.  فرد بیمار را به انجام حرکات ورزشی تشویق کنید

بسیاری از بیماران پس از سکته‌ی مغزی دچار اختلالات حرکتی می‌شوند. این افراد به توجه و مراقبت بیشتری در منزل احتیاج دارند. شما با تشویق فرد بیمار به انجام حرکات ورزشی می‌توانید، به او کمک شایانی در مسیر درمان و توانبخشی کنید. حرکات ورزشی منظم بهترین درمان برای بهبود بیماران سکته مغزی هستند.خانه هوشمند

۲. همه‌ی کارها را انجام ندهید، اما کمک کنید

اگر می‌بینید فرد بیمار سکته مغزی در حال تلاش برای انجام کاری است، فقط در صورتی که از شما درخواست کرد به او کمک کنید. برای اینکه حال بیماران سکته مغزی بهتر شود، لازم است بسیاری از کارها را خودشان انجام دهند. با انجام دادن تمام کارهای فرد بیمار، سرعت بهبود او را کم نکنید.

۳. از دکتر یا مشاور فرد بیمار کمک بگیرید

اگر در بخشی از مراقبت بیمار سکته مغزی در منزل با مشکلی مواجه شدید، از پرسیدن هرگونه سوال از یک فرد متخصص یا مشاور دریغ نکنید. آنها می‌توانند اطلاعات مهمی از نحوه پرستاری فردی که دچار سکته مغزی شده است، به شما ارائه دهند.

۴. عوارض جانبی داروها را یادداشت کنید

بیمارانی که دچار سکته مغزی شده‌اند، از انواع داروها بنابر دلایل مختلف مانند رقیق کننده خون، کنترل کلسترول و … استفاده می‌کنند. همه‌ی داروها دارای عوارض جانبی هستند که باید به آنها توجه ویژه‌ای داشته باشید. رفتار و علائم بیمار سکته‌ی مغزی را یادداشت کنید و هر گونه تغییر یا مشکلی را سریعا پیگیری کنید.

۵. مراقب عوارض جدید سکته مغزی باشید

گاهی اوقات عوارض سکته مغزی چند ماه پس از ترخیص از بیمارستان آشکار می‌شوند. اگر متوجه تغییر غیر عادی و متفاوتی در فرد شدید، در اسرع وقت با پزشک متخصص مغز و اعصاب بیمار مشورت کنید.

۶. زمین خوردن‌های بیمار سکته مغزی را جدی بگیرید

برخاستن از زمین برای فردی که دچار سکته مغزی شده، دشوار است. اگر فرد بیمار به زمین خورد، بیشتر از او مواظبت کنید. از لیز و سر نبودن کف اتاق و خانه‌ی بیمار اطمینان حاصل کنید. تا در حرکات و راه رفتن او مشکلی پیش نیاید.

۷. احساسات او را درک کنید

یکی از چالش‌هایی که بیماران سکته مغزی با آن درگیر هستند، نوسانات احساسی مانند گریه یا خنده ناگهانی، اضطراب، افسردگی یا اندوه  است. که این می‌تواند با دارو یا در اثر گذر زمان رفع شود. در چنین مواقع چالشی سعی کنید موقعیت بیمار را درک کنید.

۸. از خود مراقبت کنید

اگر از خود مراقبت نکنید، این مسئولیت عظیم پرستاری از بیمار سکته مغزی می تواند به سرعت منجر به فرسودگی شغلی شما شود. از سایر اعضای خانواده برای نگهداری فرد بیمار کمک بخواهید. همچنین باید به صورت منظم برای  استراحت خود برنامه ریزی کنید تا دوباره برای مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل انرژی بگیرید.

۹. عضو گروه‌های پشتیبان بیماران سکته مغزی شوید

ایجاد ارتباط با سایر بیماران سکته مغزی و مراقبان آنها در مسیر بهبود و نگهداری بسیار مفید خواهد بود.

۱۰. مراقبت علائم سکته‌ دیگر باشید

احتمال سکته دوباره در فردی که دچار سکته مغزی شده، بسیار بالا است. بنابراین به عنوان یک پرستار یا مراقب، همیشه باید هوشیار باشید و کوچک‌ترین علائم نزدیک به سکته را جدی بگیرید. هر گاه متوجه هر کدام از علائم زیر شدید، با اورژانس تماس بگیرید.

• برهم خوردن ناگهانی تعادل
• تجربه ناگهانی تاری دید یا دو بینی
• مشکل در لبخند زدن
• احساس درد در بازوها

۱۱. تغییرات رفتاری و شخصیتی فرد بیمار را نادیده بگیرید

تغییرات رفتاری و شخصیتی در بیماران سکته مغزی کاملا طبیعی است. کسی که در تمام زندگی فردی فعال و متکی به خود بوده، حال ممکن است تنبل و نیازمند دیگران باشد. شخصی که همیشه فردی شاداب و خوش رو بوده، پس از سکته مغزی می‌تواند به شخصی لجباز و عصبی تبدیل شود. اما اگر شاهد تغییرات غیر معقول در فرد بیمار بودید، حتما با پزشک صحبت کنید. 

جمع بندی

در این مقاله سعی کردیم شما را با سکته مغزی، علائم آن و چالش‌هایی که بیماران در ادامه زندگی پس از سکته مغزی با آن درگیر می‌شوند را بررسی کنیم سپس با ارائه ۱۱ راهکار مهم به شما در چگونگی مراقبت از این بیماران کمک کنیم. تا با ارتقا دانش خود مسیر پرستاری از بیمار سکته مغزی در منزل برایتان آسان تر شود. با توجه به اینکه نگهداری از بیمار سکته مغزی چالش‌های فراوانی دارد و برایتان ممکن نیست، می‌توانید از خدمات پرستاری استفاده کنید و از پرستاران باتجربه کمک بگیرید.

فیزیوتراپی بیمار سکته مغزی در منزل

منابع: www.griswoldhomecare.com

www.upmc.com